در این مقاله قصد داریم، به رسوم همسریابی و ازدواج در چالوس بپردازیم. شهر زیبا و سرسبز چالوس با داشتن چندین روستا و دهستان یکی از گردشگر پذیرترین نقاط کشورمان است، که هر ساله در فصول مختلف پذیرای جمع کثیری از گردشگران خارجی و داخلی می باشد.
چالوس از دیر باز مرکز رفت و آمد کاروان ها و مسافران به سمت شمال ایران بوده، اما این مرکزیت باعث آن نشده است که رسومات زیبای خود را در زمینه های مختلف زندگی از دست بدهد یا کمرنگ سازد، یکی از این سنت ها که در مورد آن بیشتر صحبت خواهیم کرد، رسومات زیبای ازدواج و تشکیل خانواده است.
کوه های بلند البرز و جنگل های انبوه این خطه همراه
با سرسبزی شالیزارهای برنج و باغ های مرکبات خبر از شادی درونی و روح بزرگ مردمان این
منطقه دارد، این نشاط و سر زندگی در زندگی زناشویی و انتخاب همسر نیز تاثیر گذار است.
در ادامه با رسوم ازدواج در چالوس بیشتر آشنا می شویم.
در گذشته های دور و نزدیک دختران دم بخت که همیشه یار و یاور پدران و مادران خود در شالیزارها بودند، با روحی برگرفته از طبیعت و خلوص دریا به استقبال زندگی مشترک میرفتند.
معمولا دخترها در همان محل شالیزار توسط پسر یا خانواده او دیده می شد و پس از انجام تحقیقات و اطمینان خاطر از خانواده دختر اجازه خواستگاری حضوری گرفته می شد، اما در این میان دخترانی نیز که کم تر در معرض دید بودند و یا به علت های مختلفی از وقت ازدواج آن ها می گذشت همواره نگران آینده بودند، که در این مواقع با استفاده از سنت های مرسوم به اصطلاح بخت گشایی می شدند.
این سنت کهنه در هر روستا متفاوت بود، برخی با رسم پنبه زنی و پاره کردن زه پنبه زن انجام می شد و برخی با تبرک جستن از گوشت قربانی یا تعبیر خواب و فال نزد یک دعا نویس محلی می رفتند.
پس از مرحله خواستگاری که بسیار مهم است، مراحلی مثل شیرینی خوران، نامزدی، بله برون، حنابندان و خوانچه بری، بزک عروس، عروسی و جهاز برون انجام می گیرد.
نامزدی و رسوم همسریابی در چالوس
پس از موافقت های طرفین و پسند عروس و داماد آینده از یک دیگر، وقتی تعیین می گردد که خانواده داماد با تقدیم یک انگشتر و هدایایی مانند کله قند و پارچه به عروس آینده خود به اصطلاح آنها را شیرینی خورده یک دیگر می کند، انگشتر طلا در این مراسم توسط مادر داماد به عروس پیشکش می شود و میهمانان با صدای هل هله و شادی این مراسم را زینت می دهند.
مراسم نامزدی و شیرینی خوران به این دلیل برگزار می شود که دختر و پسر اطمینان حاصل کنند که همسر آینده خود را پیدا کرده اند و پس از گذشت حداقل سه ماه و حداکثر یک سال نوبت به مراسم عقد و عروسی می رسد.
خوانچه بری و رسوم ازدواج در چالوس
همان طور که گفته شد، پس از طی کردن چند ماه عروس و داماد می بایست خود را برای رفتن به زیر یک سقف آماده کنند. حنا بندان یا خوانچه بری یکی از سنت های ازدواج در چالوس است که با شور و شادی انجام می شود.
هفت عدد سینی مسی همراه با انواع کلوچه محلی و هدایایی مانند طلا و جواهرات، پارچه، انواع میوه، آینه و شمعدان، ظروف مسی که در یکی از آن ها حنا گذاشته شده، روی سر گرفته شده و به خانه عروس آورده می شود.
عروس خانم انگشت خود را در حنا می گذارد و بر دست آقا داماد نیز حنا می گذارد، سپس ظرف حنا میان حضار گردانده می شود. هریکی از میهمانان با تقدیم مبلغی پول به عنوان چشم روشنی و شاد باش به عروس خانم به زیبایی این سنت می افزایند.
عروسی و رسوم همسریابی در چالوس
مراسم عروسی یکی از شادترین رسوم همسریابی در چالوس است. قبل از مراسم عروسی نوبت به عقد میرسد که اغلب در دفتر خانه انجام می گیرد، عروس پس از دادن پاسخ بله به داماد به آرایشگاه برده می شود که این رسم را بزک عروس می گویند.
داماد با انجام تشریفاتی به دنبال عروس می آید و همراهان آن ها را با هل هله و پرتاب نقل و سکه همراهی می کنند. در روستاها این رسم با آوردن اسب سفید که روپوشی قرمز بر آن سوار شده همراه می باشد و گروه نقاره زنی به شادی مراسم عروسی می افزاید.
در پایان شب عروسی یکی دیگر از رسوم ازدواج در چالوس انجام می شود که به آن جهاز برون یا عروس برون گفته می شود. تمامی جهیزیه عروس به منزلی که برای زندگی مشترک در نظر گرفتند برده میشود، این مراسم با همراهی و نظارت خانواده داماد انجام می گردد.
امیدواریم توانسته باشیم گوشه ای از رسوم ازدواج و همسریابی در چالوس را برای شما خواننده گرامی شرح دهیم، با سپاس از همراهی شما.